Duitsland krijgt het deksel op de neus: ambitie van ‘redder van de wereld’ kan op klimaatvlak niet waargemaakt worden
Zichzelf hard op de borst kloppen kan een averechts effect hebben. Duitsland gold economisch lange tijd als een voorbeeld op economisch vlak en vooral de groene politici lieten niet na om de rest van de wereld op dat vlak te kapittelen. Maar de Duitsers hebben zich mispakt aan de combinatie van economie en de strijd tegen klimaatverandering. Duitsland geldt nu als een economisch model voor wat je niet moet doen. En dat heeft geleid tot de val van de regering.
De Groenen hebben de Duitsers stevig tegen hun kar gereden. 42% van de Duitse kiezers sluit uit dat ze ooit op hen zullen stemmen, tegenover slechts 27% in 2018. Dit is het gevolg van het falen van een ‘groene’ politiek die de inmiddels afgetreden leiding van de partij, samen met de ministers Robert Habeck en Annalena Baerbock, sinds hun aantreden in 2022 hebben nagestreefd.
“Economie en klimaat zonder crisis” was Baerbocks belofte in haar kandidatuur voor het Duitse bondskanselierschap in 2021. Maar wat volgde was een verergering van de klimaatcrisis – zie bijvoorbeeld de overstromingen en bosbranden in heel Europa – en een economische crisis die langer duurde dan welke crisis dan ook sinds 2005.
De kiezers beseffen inmiddels dat de relatief hoge elektriciteitsprijzen in Duitsland deels te wijten zijn aan de sluiting van alle kernreactoren, waar de Groenen al sinds hun oprichting in 1980 voor strijden.
Diezelfde kiezers weten ook dat de overgang naar klimaatneutraliteit, het kernpunt van de Groenen, pijnlijk zal zijn en gevolgen zal hebben voor hun verwarming, auto's, vakanties en voedsel (en soms ook hun baan).
Blijkt dat de beloftes over een succesvolle energietransitie bij onze oosterburen niet hard gemaakt kan worden. Ondanks dat Duitsland verantwoordelijk is voor slechts 1,5% van de door de mens veroorzaakte CO2-uitstoot wereldwijd, werd het land uitgeroepen tot een rolmodel voor andere landen. De zelfbenoemde groene "redders van de wereld" geloofden dat als Duitsland het voortouw zou nemen in de energietransitie, anderen snel zouden volgen.
Maar het lijkt er nu op dat Duitsland meer een anti-rolmodel is geworden dan een rolmodel. De economische situatie in Duitsland verslechtert elke maand. De groei is lager dan in bijna elk ander OESO-land.
Welke les kan uit het Duitse falen getrokken worden? Opnieuw is het model van een planeconomie mislukt: in een markteconomie zijn het de bedrijven, en uiteindelijk de consumenten, die bepalen wat er wordt geproduceerd.
In een planeconomie worden beslissingen daarentegen genomen door politici die denken dat ze het beter weten dan miljoenen ondernemers en consumenten. In dit opzicht kan de rest van de wereld iets leren van Duitsland, namelijk een les in hoe je het niet moet doen. Met inmiddels het ontslag van de regering en nieuwe verkiezingen tot gevolg.
Meteen krijgen ook de Belgische politici dus een lesje in hoe het niet moet. Onze (maak)industrie heeft het al moeilijk genoeg en kan bijkomende pestmaatregelen missen als (inderdaad) de pest. De energietransitie verdient weliswaar onze aandacht, maar dat mag niet ten koste van onze economie gaan.
